Στις θεραπείες σοκ υπάρχει πάντα ο κίνδυνος να φέρουν τα εντελώς αντίθετα από τα προσδοκώμενα αποτελέσματα. Εξαρτάται από τους στόχους, δηλαδή τις επιλογές, των αρμοδίων. Στην κοινωνική εφαρμογή της, για παράδειγμα, η θεραπεία σοκ, αν δεν βασίζεται σε πολιτικό σχεδιασμό και ψύχραιμη διαχείριση της κρίσης, αλλά σε διαπλεκόμενα συμφέροντα, βουλιμικές διεκδικήσεις και ιδιοτέλειες, καταλήγει σε μακελειό.
Ας δούμε μία από τις πολλές, σύνθετες και αντικρουόμενες, όψεις του «σοκ», στον χώρο του πολιτισμού. Σε μια συμβολική μικροκλίμακα: το Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης. Τα τελευταία χρόνια το κράτος διέθετε κατά μέσο όρο 4 εκατ. ευρώ για τη διοργάνωσή του. Φέτος, ο νέος διευθυντής (αλλά από τα βασικά στελέχη της διεύθυνσης από το 1992-2005), Δημήτρης Εϊπίδης, είχε στα χέρια του 1 εκατ. ευρώ και 6 εκατ. χρέη(!). Τι έκανε; Περιόρισε εντυπωσιακά τις προσκλήσεις, τις αφειδώλευτες παροχές σε ξένους επισκέπτες-σταρ (μετά των οικογενειών και των παρατρεχάμενων τους), εξοικονόμησε απ’ όπου μπορούσε (έκοψε ακόμη και τα δωρεάν σταντ με φιάλες νερού), αρνήθηκε να καλύψει τα έξοδα των μελών της γενικής συνέλευσης του Φεστιβάλ που απολάμβαναν δεκαήμερες διακοπές στην πόλη και άλλα πολλά. Περιόρισε και τον αριθμό των ταινιών. Βασίστηκε σε χορηγίες Θεσσαλονικέων (στηρίζουν τον θεσμό, αντιλαμβανόμενοι τα ποικίλα μακροχρόνια οφέλη του), στην εν πολλοίς εθελοντική δουλειά των συνεργατών του. «Ή θα το σώσουμε ή θα το χάσουμε», ήταν η επιλογή τους. Ε, λοιπόν, όχι απλώς το έσωσαν αλλά το έκαναν καλύτερο. Διατήρησαν το συστατικό στοιχείο του, που είναι ο ανεξάρτητος κινηματογράφος, και.....απαλλάχτηκαν από πανηγύρια, ψιμύθια και επιτήδευση. Το 51ο Φεστιβάλ έχει το μέγεθος που αναλογεί στη χώρα και στην πόλη. Με σοβαρό προγραμματισμό ταινιών, γεμάτες αίθουσες και σαφές προφίλ.
Τι απουσιάζει; Η σπατάλη και η υπερβολή. Τα προνόμια ορισμένων, που βαφτίζονταν δικαιώματα, και τώρα αποχωρίζονται με θυμό και απέραντη δυσφορία. Μέσα από τη δυσκολία επανακτήθηκε το μέτρο. Οφείλουμε βέβαια να ομολογήσουμε ότι τον γιγαντισμό και τον αποπροσανατολισμό των προηγούμενων χρόνων είχαν επισημάνει πολλοί. Ανάμεσά τους και εκπρόσωποι σωματείων. Ομως έως εκεί: τη διαμαρτυρία. Επρεπε να εκδηλωθεί η «φούσκα» για να γίνουν αναγκαστικές αλλά και αναγκαίες περικοπές.
Και κάτι καθοριστικό: αντιλήψεις άλλαξε και ο ίδιος ο διευθυντής, ο οποίος πριν από χρόνια διαμαρτυρόταν κάθε φορά που δεν είχε στη διάθεσή του όσα χρήματα απαιτούνταν για να συνθέσει το ιδανικό -κατά τις επιθυμίες του- πρόγραμμα των «Νέων Οριζόντων». Τώρα, και εκείνος, δηλώνει ότι «με ιδέες, εφευρετικότητα και σωστούς χειρισμούς θα κάνουμε ένα φεστιβάλ με λιγότερες και καλύτερες ταινίες»…
Το συμβολικό μήνυμα του Φεστιβάλ είναι ότι λύσεις υπάρχουν, χωρίς να προϋποθέτουν σφαγές, να σκορπούν μόνο θυμό, πανικό και αντίδραση. Είναι, όμως, απαραίτητος ένας «διευθυντής» που να ξέρει τη δουλειά του, να μη χαρίζεται σε πάσης φύσεως συμφέροντα και να μπορεί να αλλάζει κι αυτός μέσα στις αλλαγές, κρατώντας σταθερό το πηδάλιο. Οι κυβερνώντες διαμορφώνουν τις συνθήκες. Ας μην το ξεχνάμε.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου