Στην «ιέρεια» της ροκ κουλτούρας Πάτι Σμιθ απονεμήθηκε ένα από τα σημαντικότερα λογοτεχνικά βραβεία των ΗΠΑ, το National Book Award, για το αυτοβιογραφικό βιβλίο της «Just Kids», όπου περιγράφει τη ζωή της ως νεαρή στη Νέα Υόρκη της δεκαετίας του ‘60 μαζί με τον σύντροφό της φωτογράφο Ρόμπερτ Μάπλθορπ.
Καθώς η τραγουδίστρια της ροκ δεχόταν το βραβείο των 10.000 δολαρίων, έκανε έκκληση στους εκδότες να μην αφήσουν την τεχνολογία να σκοτώσει τα παραδοσιακά βιβλία.
«Δεν υπάρχει τίποτα πιο όμορφο από το βιβλίο, το χαρτί, το τύπωμα, το ύφασμα βιβλιοδεσίας» είπε η Σμιθ στην τελετή στη Νέα Υόρκη.
............Ενα μποέμ ζευγάρι ερωτευμένων τριγυρνάει στη Ν. Υόρκη, τέλη του '60. Εκείνη γράφει ποίηση και μουσική, αυτός φωτογραφίζει. Είκοσι ένα χρόνια μετά τον θάνατό του από AIDS, η αγαπημένη του, 63 χρόνων και σύμβολο πια του ροκ, κλείνει στο αυτοβιογραφικό της βιβλίο «Just Kids» τα χρόνια που οι νύχτες τούς ανήκαν.
«Κανείς δεν θα με υποδεχόταν. Αλλά όλη η πόλη έμοιαζε να περιμένει εμένα». Μ' ένα σακίδιο γεμάτο σχέδια και ποιήματα στο χέρι, και τυλιγμένη με μια πελώρια γκρίζα καμπαρντίνα, η 20χρονη Πάτι Σμιθ φτάνει το 1967 μ' ένα λεωφορείο από τη Φιλαδέλφεια στη Νέα Υόρκη. Το μόνο που έχει στα χέρια της είναι μια διεύθυνση κάποιων φίλων της στο Μπρούκλιν. Μόνο που αντί για το ζευγάρι συναντάει εκεί έναν αλλόκοτο πιτσιρικά, «λεπτό και χλωμό μ' ένα όμορφο χαμόγελο».
Είναι η πρώτη της συνάντηση με τον Ρόμπερτ Μάπλθορπ, τον μετέπειτα φημισμένο φωτογράφο. Μαζί το ζευγάρι θα περπατήσει στους δρόμους της Νέας Υόρκης, θα ερωτευθεί, θα ζήσει όμορφες μέρες και άγριες νύχτες, θα........πειραματιστεί με ναρκωτικά και θα συνδεθεί με όλη την αντεργκράουντ σκηνή, που τότε ανέτελλε. Το αυτοβιογραφικό βιβλίο της Πάτι Σμιθ «Just Kids» -που μόλις κυκλοφόρησε- είναι η ζωή της με τον Μάπλθορπ, τον «ευγενή και ρομαντικό» ιππότη της τα πρώτα της χρόνια στους δρόμους του Μανχάταν, όταν ακόμα δεν είχε γίνει η πανκ ποιήτρια ούτε ο Μάπλθορπ, ο φωτογράφος προβοκάτορας.
Μπερδεμένοι, άχαροι και αδέξιοι
«Θέλω να θυμίσω στον κόσμο», εξηγεί η ίδια στις συνεντεύξεις της, «ότι κάποτε ήμασταν νέοι και αγωνιστές. Γράφω για την εποχή που και οι δυο ήμασταν μπερδεμένοι, άχαροι και αδέξιοι προσπαθώντας να ανακαλύψουμε τον εαυτό μας. Πάρα πολλοί άλλοι έχουν προσπαθήσει να αναπλάσουν εκείνη την περίοδο, διηγούμενοι ιστορίες για μας. Δεν κατάφεραν, όμως, να αποδώσουν την ατμόσφαιρα, τη μαγεία εκείνων των ημερών».
Η Πάτι, όμως, τα έχει ζήσει όλα αυτά, όπως και την πείνα και την περιπλάνηση από σπίτι σε σπίτι για να φιλοξενηθούν για μια νύχτα. Την αμηχανία της όταν ο Αλεν Γκίνσμπεργκ την περνάει για ένα όμορφο αγόρι και την κερνάει ένα σάντουιτς. Την οργή όταν οι μοδάτοι ακόλουθοι του Γουόρχολ, στο Factory, την κοροϊδεύουν για τα χίπικα μαλλιά της, λέγοντάς της «θυμίζεις την Τζόαν Μπαέζ, είσαι και εσύ μια φολκ τραγουδίστρια διαμαρτυρίας;»
Αρχισε να γράφει το βιβλίο μετά τον θάνατο του Μάπλθορπ, διάσημου πια πρωτοποριακού φωτογράφου, το 1989, από επιπλοκές του AIDS. Ομως, καθώς η Πάτι Σμιθ κρατούσε σημειώσεις από το παρελθόν, πέθαναν πρώτα ο άνδρας της, ο Φρεντ-Σόνικ-Σμιθ και μετά ο αδερφός της, ο Τοντ. «Οπότε μου ήταν αδύνατον πια να αγγίξω σελίδες, που θα μιλούσαν για την απώλεια», λέει. «Ο θάνατος του Ρόμπερτ ήταν ο πρώτος μιας σειράς από θανάτους που με συντάραξαν. Αλλά με δίδαξαν και τον τρόπο που θα έπρεπε να πενθήσω όσους έφυγαν».
Το μυθικό ξενοδοχείο Chelsea
Κάπως έτσι το «Just Kids», το δικό της μνημόσυνο για τον πρώτο της έρωτα, χρειάστηκε μια δεκαετία για να ολοκληρωθεί. «Τώρα πια η κόρη μου είναι 22 χρόνων», σημειώνει. «Και εγώ θυμάμαι ότι στα είκοσι δύο μου ήμουνα με τον Ρόμπερτ στο ξενοδοχείο Chelsea και της εύχομαι να ζήσει όλη τη μαγεία που έζησα κι εγώ εκείνα τα χρόνια».
Οι μέρες που η Πάτι και ο Ρόμπερτ ήταν πελάτες του φημισμένου ξενοδοχείου Chelsea, που έχει γράψει το δικό του κεφάλαιο στη ιστορία του ροκ εν ρολ, αποτελούν τις πιο γοητευτικές σελίδες του βιβλίου. «Το Chelsea ήταν σαν ένα κουκλόσπιτο στη Ζώνη του Λυκόφωτος, ένα μικρό αυτόνομο σύμπαν», το περιγράφει. Στο μπαρ δίπλα στο λόμπι, το El Quixote, έπιναν ο Τζίμι Χέντριξ, η Τζάνις Τζόπλιν και η Γκρέις Σλικ, στις θέσεις που κάποτε καταλάμβαναν ο Ντίλαν Τόμας και ο Ευγένιος Ο' Νιλ. «Πληρώναμε αρκετά λεφτά για το ξενοδοχείο», διηγείται η Πάτι, «οπότε τρώγαμε ελάχιστα, ζούσαμε ψήνοντας τοστ με τυρί στο δωμάτιο. Ομως το μέρος ήταν γεμάτο ιστορία. Το διπλανό μας δωμάτιο ήταν αυτό που έμενε κάποτε ο Ντίλαν Τόμας. Υπήρχαν φήμες ότι στο υπόγειό του ακόμα μούχλιαζαν οι ξεχασμένες αποσκευές του Οσκαρ Ουάιλντ. Αγαπούσα αυτό το μέρος, διατηρούσε ακόμα μια φθαρμένη κομψότητα».
Μπήκε στην ιστορία ως ανδρόγυνη φιγούρα
Το 1975 κυκλοφορεί το «Horses» των Patti Smith Group, σε παραγωγή του Τζον Κέιλ, των Velvet Underground. Στο «Gloria», που ανοίγει τον δίσκο, διασκευή στο τραγούδι του Βαν Μόρισον, η Πάτι Σμιθ λέει τη φράση «Ο Χριστός πέθανε για τις αμαρτίες κάποιου, αλλά όχι για τις δικές μου». Το εξώφυλλο με τη φωτογραφία της, από τον Μάπλθορπ, σαν μια ανδρόγυνη φιγούρα με λευκό πουκάμισο και μαύρη γραβάτα, θα μείνει κλασικό στη ροκ ιστορία. Οι δυο εραστές έχουν βρει τον δρόμο τους.
«Ηθελα όσο τίποτε άλλο να αποκτήσει τη φήμη που του άξιζε», λέει η Πάτι. «Από την άλλη, αυτός πίστευε σε μένα, στους στίχους μου, στη μουσική μου. Ετσι, όταν το 1978 περπατούσαμε στο Μανχάταν και το "Because The Night" ακουγόταν μέσα από τα μπαρ, γύρισε και μου είπε: "Τελικά έγινες διάσημη πριν από μένα".
Τώρα η Πάτι Σμιθ, στα 63 χρόνια της, συνεχίζει να δουλεύει ασταμάτητα. Οταν ολοκλήρωσε το «Just Kids», άρχισε να γράφει ένα αστυνομικό μυθιστόρημα. Παράλληλα ηχογραφεί το νέο της δίσκο που θα κυκλοφορήσει μέσα στη χρονιά. Τα περισσότερα τραγούδια τα έγραψε μαζί με την κόρη της την Τζέσε, ενώ στην μπάντα της συμμετέχει με την κιθάρα και ο γιος της ο Τζάκσον. «Είναι μια γιορτή με την οικογένεια και τους φίλους», λέει γι' αυτόν.
«Το βιβλίο μου είναι γραμμένο για την εποχή που ήμασταν το μέλλον», καταλήγει. «Κάθε γενιά έρχεται, αλλάζει τα πράγματα και εγώ περιγράφω πώς τα άλλαξε η δική μου. Τώρα δεν νιώθω πια ότι αποτελώ το μέλλον. Αυτό ανήκει στα παιδιά μου. Είμαι ευτυχισμένη που μπορώ όμως και αντιπροσωπεύω το παρόν»
Το κείμενο που αφορά το βιβλίο είναι Του ΔΗΜΗΤΡΗ ΑΝΑΣΤΑΣΟΠΟΥΛΟΥ-enet.gr-13/2/2010
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου