Κυριακή 24 Οκτωβρίου 2010

Ατοµική και κοινωνική αναισθησία

Του Θανάση Θ. Νιάρχου 
Η αγανακτισµένη φωνή του ανθρώπου που ούρλιαζε στο κινητό του, γωνία Σόλωνος και Ζωοδόχου Πηγής, «Το καταλαβαίνεις; Μου το εξηγείς αν είσαι Χριστιανός, πώς γίνεται να είναι έτοιµη η πολυκατοικία και να µην µπορώ να πουλήσω;», χωρίς πρόσθετες διευκρινίσεις σ’ άφηνε να καταλάβεις πως είναι η κρίση που κάνει την πολυκατοικία να παραµένει αζήτητη. Δεν υπάρχει αµφιβολία πως ο ίδιος άνθρωπος θα ήταν αδύνατον να συζητήσει µε άλλους όρους ακόµη και σε νηφαλιότερη ώρα. Πάει και τελείωσε, ήρθε στη ζωή αυτή για να κτίζει πολυκατοικίες και να τις πουλάει. Κι αν κάτι στράβωνε όπως τώρα καλή ή µάλλον κακή ώρα, δεν ήταν ο ίδιος που θα µπορούσε να θεωρηθεί υπεύθυνος. Θα πρέπει µάλιστα να υπήρχαν στιγµές που να αναρωτιόταν πώς γίνεται να είναι τόσο κουτοί όλοι οι άλλοι ώστε να µη χτίζουν πολυκατοικίες και να τις πουλάνε.


Η επιλογή του θα του φαινόταν τόσο νόµιµη σάµπως όλοι να έπρεπε να θέλουν ή να κάνουν το ίδιο πράγµα. Δεν έχει σηµασία τι συµβαίνει στον χώρο του, στην ευρύτερη περιοχή του, στον κόσµο ολόκληρο. Ο ίδιος έχει µεταβάλει τον µικρόκοσµό του (έστω κι αν πρόκειται για πολυκατοικία) σε κέντρο της γης έτσι ώστε το µόνο που µπορεί να καταλάβει είναι ότι συνθήκες τροµερές, σκοτεινά περιπεπλεγµένες, έχουν συνωµοτήσει εναντίον του και δεν αφορούν κανέναν άλλον. Αν µάλιστα τολµούσες να διατυπώσεις την παραµικρή ένσταση, θα σου απαντούσε µε κατηγορηµατικό τρόπο πως.....αν ο καθένας µπορεί και κάνει καλά τη δουλειά του, τότε έχουµε δηµοκρατία και ελευθερία! Εστω κι αν η ελευθερία νοείται µόνον ως ευχέρεια να κτίζεις πολυκατοικίες. 

Χωρίς να αναρωτιέται επιπλέον, όσο δεν υπήρχε η «κρίση», πως ενώ ο ίδιος έκανε τη δουλειά του, κάποιοι άλλοι δεν µπορούσαν να κάνουν καµιά δουλειά. Να χρησιµοποιούνταν τουλάχιστον η κρίση για να καταλάβουν οι άνθρωποι πόσο αλληλένδετοι είναι µεταξύ τους, θα ήταν µια παρηγοριά. Ας προσέξουµε όµως κάτι που δείχνει πως κι αν ξεπεραστεί η κρίση, θα την προετοιµάσουµε µε άλλες µορφές ακόµη πιο επιδεινωµένες. Ο καθένας, ή έστω ο καθένας µας (για να µην εξαιρούµε τον εαυτό µας), αντί να συνειδητοποιήσει την κρίση ως µία µάστιγα που την προετοίµαζε θορυβωδέστατα µάλιστα µια εκτεταµένη κοινωνική αναισθησία (άρα ο καθένας µας έχει βάλει το λιθαράκι του) συνεχίζει µέσα στην κρίση για λογαριασµό του µόνο, πως δηλαδή τα περιθώρια που έχουν στενέψει απελπιστικά, θα τα µεταβάλει προς ίδιον όφελος σε λιγότερο ασφυκτικά. Είναι σαν να φαντάζεται δηλαδή πως οι συνέπειες της κρίσης στον προσωπικό του χώρο µπορεί να σταθούν αµελητέες αν ο ίδιος υπάρξει πιο πονηρός και γιατί όχι πιο χυδαίος. 

Να σου έρχεται ο κατακέφαλος που τον έχει προκαλέσει η συµπεριφορά σου και να παραµένει η τελευταία τόσο τσιµεντωµένη όσο όταν ανυποψίαστα απολάµβανες, αυτό πια είναι θέµα ψυχιάτρου. Πολύ φοβάται κανείς πως το πρόβληµα δεν είναι µόνο πολιτικό, κοινωνικό και οικονοµικό, είναι και µεταφυσικό. Με την έννοια πως αν δεν έχεις αναρωτηθεί, έστω στοιχειωδώς, για µια µόνη φορά, γιατί έχεις έρθει σ’ αυτήν τη ζωή, αλλά µπορείς να αποφαίνεσαι µε βεβαιότητα πως ήρθες για να κτίζεις πολυκατοικίες και να τις πουλάς, η ζωή δεν πρόκειται να σου χαριστεί. Οχι µόνο πολυκατοικίες, δεν θα σου χαριστεί οποιαδήποτε απάντηση κι αν δίνεις µε βεβαιότητα, χωρίς να αναρωτιέσαι δηλαδή αν ήρθες για να γίνεις δικηγόρος, γιατρός, συγγραφέας, σκηνοθέτης, πολιτικός, οποιοσδήποτε µαλάκας που παίρνει και το αντίστοιχο ύφος. Με λίγα λόγια όταν ξεστρατίσεις µεταφυσικά µε το να µην αναρωτιέσαι, την «τιµωρία» θα την εισπράξεις σαφέστατα στον χώρο που σε πονάει περισσότερο. 

Ο Θανάσης Θ. Νιάρχος είναι ποιητής, συνεκδότης του περιοδικού «Η Λέξη»

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου