Στα εορταστικά οικογενειακά γεύματα των ημερών παρευρίσκονται συνήθως και τα ξενιτεμένα μέλη. Νέοι που σπουδάζουν ή ζουν σε άλλες χώρες, παλαιότεροι ή φρεσκοεγκατεστημένοι Ελληνες του εξωτερικού. Τίποτα δεν είναι ίδιο στην ατμόσφαιρα και στις συζητήσεις με προηγούμενες χρονιές. Τίποτα δεν θυμίζει την αναμονή ή τις αφηγήσεις παλαιότερων εποχών. Οσο η ύφεση βαθαίνει, η προοπτική επιστροφής στον γενέθλιο τόπο απομακρύνεται. Ισως και η επιθυμία. Η αναζήτηση ενός μέλλοντος εκτός Ελλάδος παύει να είναι επιλογή, είναι σχεδόν υποχρέωση. Οι στατιστικές εμφανίζουν τα ποσοστά των νέων που στρέφονται στη διεθνή αγορά εργασίας να υπερδιπλασιάζονται.
Το 2011, τα σχετικά δημοσιεύματα στον Τύπο και τα τηλεοπτικά ρεπορτάζ ήταν πολλά και σε διάφορους τόνους: ελπιδοφόρους, δραματικούς ή και θρηνητικούς, αντιφατικούς, απλώς διαπιστωτικούς. Συχνά, και με αναφορές στο παρελθόν, στη μεταπολεμική Ελλάδα, στους γκασταμπάιτερ, στους μετανάστες τότε και τώρα. Υπάρχουν αναλογίες η όχι; Το κύμα φυγής υπαγορεύεται από συγγενείς συνθήκες ή όχι; Οπως και να 'χει, η σύνθεση του πληθυσμού που μεταναστεύει είναι διαφορετική τότε και τώρα.
Μέσα στις γιορτές ήρθε στα χέρια μας η ετήσια έκδοση ιδιωτικών εκπαιδευτηρίων με θέμα: «Εδώ η αλλού; Το δίλημμα της επιλογής». Διακεκριμένοι επιστήμονες, μάνατζερ, δημοσιογράφοι, καλλιτέχνες, αλλά και...............μαθητές ή απόφοιτοι των εκπαιδευτηρίων, γράφουν την άποψή τους, ως επί το πλείστον βιωματική, πάνω στο ερώτημα. Διαβάζοντας τα κείμενα και τις διαφορετικές προσεγγίσεις, οι σκέψεις πολλαπλασιάζονται, συνθέτοντας έναν ιδιότυπο λόγο - αντίλογο. Ασφαλείς απαντήσεις δεν υπάρχουν. Το σημερινό φαινόμενο χρωματίζεται από την εποχή, τις ανάγκες και απαιτήσεις της, προσδιορίζεται από τους ορίζοντες του Διαδικτύου, προσκρούει (στην) ή ενισχύεται από την οικονομική κατάσταση του καθενός και, κυρίως, αναδιπλώνεται στη ζωτική αιτία και αφορμή: στην κρίση. Η απόφαση για το «μένω ή φεύγω» δεν είναι παρά η αρχή. Ακολουθεί (ορθώνεται για την ακρίβεια) το επόμενο δίλημμα: υπάρχει επιστροφή; Και με ποιους όρους; Μήπως η φυγή εξελίσσεται σε ένα νέο αδιέξοδο; Παραμένει επιλογή, ανοιχτή και φωτεινή, ή αναγκαστική προοπτική; Το «ψυχικό κόστος» και το «ψυχικό όφελος» δημιουργούν συναισθηματικό ισοζύγιο ή όχι; Πόσο ψύχραιμα, στις επιδεινούμενες συνθήκες, μπορεί να αξιολογήσει κανείς τα δεδομένα και να πορευτεί αναλόγως;
Το «μένω η φεύγω» του ενός επηρεάζει συνολικά την κοινωνική αλυσίδα. Τα μέλη της οικογένειάς του, το ευρύτερο περιβάλλον του και σε επάλληλους κύκλους τη χώρα. Η διαδικασία των σπουδών ή των μεταπτυχιακών στο εξωτερικό είναι, πλέον, κατά κανόνα, συνδεδεμένη με την εγκατάσταση και εργασία σε έναν άλλο τόπο. Η ευπρόσδεκτη κινητικότητα των νέων, η περιέργεια, η επιθυμία να ζήσουν εμπειρίες, να διευρύνουν ορίζοντες, να γίνουν «πολίτες του κόσμου» και να επιστρέψουν κάποια στιγμή στη χώρα τους συμβάλλοντας στην πρόοδο και ανάπτυξή της, αποτελεί την απόλυτη ανάγνωση μιας παρελθούσας ευημερίας. Οσο και αν τα θετικά χαρακτηριστικά του «φεύγω» δεν αναιρούνται, παραμένουν, και συνδιαλέγονται με τους πιο περιπετειώδεις, ευέλικτους και προνομιούχους, την ίδια στιγμή αλλοιώνονται από τη μαζικότητα της εφαρμογής τους. Οταν, δηλαδή, οι νέοι μετακινούνται κατά δεκάδες χιλιάδες και «μένουν» μόνον όσοι δεν μπορούν να «φύγουν», τότε το δίλημμα δεν περιορίζεται στις σπουδές. Αποτελεί ένα κοινωνικό φαινόμενο συναρτημένο με την κρίση. Οι χειροκροτητές της τάσης δεν απέχουν από τους διαρκώς μοιρολογούντες. Και οι δύο γεννούν αδιέξοδα.
kathimerini.gr 
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου