Τρίτη 1 Μαρτίου 2011

Ο πρωτομάρτυρας «της επανάστασης των γιασεμιών»

Του ΘΑΝΟΥ ΚΑΚΟΥΡΙΩΤΗ*
«Είτε βραδιάζει/είτε φέγγει/μένει λευκό/ το γιασεμί» (Γ. Σεφέρης)
Αν συγκρίνουμε την εξέγερση στην Τυνησία με την κατάσταση στη Λιβύη του Μουαμάρ Καντάφι (που εμφανίζεται on camera μισότρελος και χτυπώντας με τα χέρια του το «πράσινο βιβλίο» για να υπενθυμίσει στους «άπιστους» Λιβύους ότι έχουν ευαγγέλιο), μοιάζει με βελούδινη επανάσταση πολύ απαλής υφής, εξ ου και η ονομασία «επανάσταση των γιασεμιών».


Το γιασεμί είναι το εθνικό άνθος της Τυνησίας, που το γλυκό άρωμά του φαίνεται να διαπέρασε τις φλέβες όλων των λαών της Βόρειας Αφρικής και της Μέσης Ανατολής ξεσηκώνοντάς τους ενάντια στην τυραννία δεκαετιών που εγκαθιδρύθηκε όχι μόνο με τις ευλογίες των ΗΠΑ, αλλά και άλλων μεγάλων δυνάμεων, όπως η Γαλλία στην περίπτωση της Βόρειας Αφρικής. Ολες αυτές οι χώρες πέρασαν από το καθεστώς της αποικιοκρατίας σε αυτό της στυγνής δικτατορίας, όπου μονάρχες ή «πρόεδροι δημοκρατιών» οργανώνουν θεσμοθετημένες μαφίες, όπου μετέχουν οι ίδιοι και οι οικογένειές τους, οι σύζυγοι, οι αδελφοί και τα τέκνα: Μπεν Αλι και πρώην κομμώτρια και νυν σύζυγός του Λεϊλά, αλλά και Μουμπάρακ και υιοί, καθώς και τέκνα Καντάφι που απειλούν με πετρελαϊκούς εκβιασμούς πρώτα, ενώ μετά μειδιούν ευφρόσυνα έπειτα από στοχαστική αναδίπλωση, αφούο Καντάφι έχει ήδη απολέσει τον έλεγχο του μεγαλύτερου μέρους της χώρας, δηλώνοντας πως είναι ανοικτοί σε οιεσδήποτε διαπραγματεύσεις!

Ειδικά στην Τυνησία, όμως, παρά τη συγκριτικά «ανώδυνη» μετάβαση στη «ομαλότητα», η διάδοχη κατάσταση λίγο διαφέρει από την προηγούμενη, αφού οι κυβερνώντες ανήκαν στο στενό κύκλο του εκδιωχθέντος δικτάτορα Μπεν Αλι, ειδικότερα ο τέως πρωθυπουργός και νυν πρόεδρος της Τυνησίας Μοχάμεντ Γκανούτσι. Η ειρωνεία είναι ότι μαζί με το άρωμα των εύοσμων τυνησιακών γιασεμιών που σκόρπισε στις αραβικές χώρες, απλώθηκε ταυτόχρονα η φωτιά με τη μυρουδιά της καμένης σάρκας του 26χρονου Μοχάμεντ Μπουαζίζι, που ουδέποτε υπήρξε πτυχιούχος στην επιστήμη των ηλεκτρονικών υπολογιστών, όπως ανακριβώς ελέχθη, αλλά πάντα υπήρξε ένας πράος άνθρωπος, που από έφηβος δούλευε ως υπαίθριος μανάβης κουβαλώντας το εμπόρευμά του με καροτσάκι στην κωμόπολη Σίντι Μπουζίντ για να κερδίζει 5 ευρώ την ημέρα και να συντηρεί οκταμελή οικογένεια, ζώντας με το όνειρο να αποκτήσει ένα φορτηγάκι ώστε να βγάζει περισσότερα χρήματα για να σπουδάσει ο ίδιος και προπάντων οι 2 αγαπημένες του αδελφές.

Οι τοπικές Αρχές, όμως, όχι μόνον δεν του χορήγησαν άδεια να πουλάει φρούτα, αλλά του κατέσχεσαν το καροτσάκι με το εμπόρευμα και επιπλέον τον πρόσβαλε βάναυσα μια αστυνομικός, που λέγεται ότι τον χαστούκισε και τον έβρισε χυδαία. Πήγε να διαμαρτυρηθεί στον έπαρχο αλλά δεν τον δέχτηκε, όπου μην αντέχοντας άλλο τις ταπεινώσεις «λούστηκε» με βενζίνη και αυτοπυρπολήθηκε. Το χειρότερο είναι πως δεν πέθανε αμέσως, αλλά έζησε άλλες 3 εβδομάδες με φρικτούς πόνους σε τοπικό νοσοκομείο. Υπάρχει μια κωμικοτραγική φωτογραφία, όπου ο Μπουαζίζι είναι κλινήρης, σχεδόν απανθρακωμένος, και «έχει δεχτεί την επίσκεψη» του δικτάτορα Μπεν Αλι που, μαζί με γιατρούς και νοσοκόμες, ποζάρει στην κάμερα σαν να πρόκειται για αναμνηστική φωτογραφία, με τον Μπουαζίζι φασκιωμένο όλον με γάζες εκτός μια τρύπα να αναπνέει, αφού τα εγκαύματα είχαν απλωθεί στο 90% και πλέον του σώματός του.

Οι Τυνήσιοι δεν έχουν ηρεμήσει διότι ανησυχούν σφόδρα για το ποια θα είναι η μετεξέλιξη της «ήπιας» και «μαλακής» δικτατορίας, κατά ένα γαλλικό χαρακτηρισμό. Ο Μπουαζίζι όμως είναι σαν δέντρο που μπορεί να κάηκε ο κορμός του αλλά οι ρίζες μένουν ακόμα ζωντανές. Ο λαός είναι αποφασισμένος να συνεχίσει τον αγώνα. Μάλλον ταυτίζεται με τα απλά αλλά όμορφα λόγια του μακαρίτη Χριστιανοσοσιαλιστή Νικόλαου Ψαρουδάκη (1973, πτώση δικτάτορα Παπαδόπουλου): « Ο τύραννος έπεσε! Να πέσει και η τυραννία!».

* Ομότιμος καθηγητής Αριστοτελείου Πανεπιστημίου

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου