Πέμπτη 25 Νοεμβρίου 2010

"The Last Waltz" - Το τέλος μιας εποχής

Την Ημέρα των Ευχαριστιών του 1976 (24-11-1976) επέλεξαν οι The Band για την αποχαιρετιστήρια συναυλία τους, στην οποία έδωσαν τον τίτλο "The Last Waltz".

Τα μέλη τους -ο κιθαρίστας και βασικός τραγουδοποιός Robbie Robertson, οι κιμπορντίστες Richard Manuel και Garth Hudson, ο μπασίστας Rick Danko και ο ντράμερ Levon Helm- είχαν ήδη συμπληρώσει 16 χρόνια συνύπαρξης· τα οκτώ τελευταία από αυτά είχαν κυλήσει με διαρκείς ηχογραφήσεις και περιοδείες -ένας τρόπος ζωής που τους είχε κουράσει σωματικά και τους είχε απομυζήσει δημιουργικά.

Όταν οι The Band πρωτοεμφανίστηκαν στο καλλιτεχνικό προσκήνιο το 1968, είχε γίνει αμέσως αισθητό ότι ήταν φορείς και εκφραστές μιας μουσικής πρότασης που θα άλλαζε ριζικά το μέχρι τότε ηχητικό τοπίο. Παίζοντας στοιχειωμένα τραγούδια που εξερευνούσαν παμπάλαια ζητήματα, όπως η ενοχή και η λύτρωση ή η σύγκρουση μεταξύ προσωπικής επιθυμίας και κοινωνικής ευθύνης, έχτιζαν τον ήχο τους με στοιχεία αντλημένα από τα blues, τα rhythm & blues, την country, τα gospel και την ορμή και την ταραχή πρωτοπόρων του rock 'n' roll, όπως ο Little Richard, ο Chuck Berry και ο Bo Diddley. Η συναυλία με την οποία αποφάσισαν να κλείσουν τον καλλιτεχνικό τους κύκλο δόθηκε στο Σαν Φρανσίσκο της Καλιφόρνια, στο κλαμπ Winterland του Bill Graham. Η επιλογή του συγκεκριμένου χώρου έγινε για.......τρεις λόγους: Πρώτον, επειδή το συγκρότημα προτιμούσε την "ατμόσφαιρα" που δημιουργούσε το ακροατήριο της Δυτικής Ακτής, δεύτερο επειδή εκτιμούσε τις ικανότητες του Graham ως παραγωγού και μπορούσε χωρίς προβληματισμό να εμπιστευτεί στα χέρια του την επιτυχία του σόου, και τρίτο και κυριότερο επειδή στη συγκεκριμένη αίθουσα είχε δοθεί το παρθενικό τους κοντσέρτο.


Οι The Band φιλοδοξούσαν να γίνουν οικοδεσπότες μιας βραδιάς που θα έμενε καταγεγραμμένη ως παρακαταθήκη για τα οράματα, τις καλλιτεχνικές δράσεις και τους πρωταγωνιστές μιας ολόκληρης εποχής. Ανέθεσαν λοιπόν τη δημιουργία ενός ντοκιμαντέρ στηριγμένου στη συγκεκριμένη συναυλία στο σκηνοθέτη Martin Scorcese (ο οποίος επέβλεψε τη μαγνητοσκόπηση στο μεσοδιάστημα μεταξύ γυρισμάτων και μοντάζ του "New York New York") και κάλεσαν την αφρόκρεμα των σύγχρονών τους μουσικών να συμμετάσχει σε αυτή: Ο Ronnie Hawkins -ο τραγουδιστής του rockabilly από το Αρκάνσας που "ανακάλυψε" τους The Band στο Τορόντο στις αρχές της δεκαετίας του '60- πυροδοτεί μια εκρηκτική εκτέλεση του "Who Do You Love" του Bo Diddley. Ο Dr. John μεταφέρει στη βραδιά την ατμόσφαιρα της Νέας Ορλεάνης παίζοντας στο πιάνο και τραγουδώντας το "Such A Night". Ο 61χρονος Muddy Waters ερμηνεύει με εφηβικό πάθος το "Manish Boy". Ο Van Morrison ενθουσιάζει το κοινό με το "Caravan", ένα τραγούδι που έγραψε στη διάρκεια του φεστιβάλ του Γούντστοκ. Ο Bob Dylan ανεβάζει την ένταση και την τραχύτητα της βραδιάς με τα "Baby Let Me Follow You Down" και "Forever Young". Ο Paul Butterfield, παλεύοντας λυσσασμένα με τη φυσαρμόνικά του στο "Mystery Train", συνεισφέρει στην απαράμιλλη εκτέλεση ενός από τα πιο σημειολογικά φορτισμένα τραγούδια του rock 'n' roll.


Λιγότερο ουσιαστική είναι κατά τη γνώμη μας η συμμετοχή των Eric Clapton, Joni Mitchell, Neil Young και Neil Diamond· τα τραγούδια τους δυσκολεύονται να "δεθούν" αισθητικά με το ρεπερτόριο των The Band. Τούτο όμως είναι κάτι που ίσως δεν έχει και τόσο μεγάλη σημασία, αφού κύριοι στόχοι της βραδιάς είναι η συνεύρεση και η σύμπραξη δημιουργών που έδωσαν στη μουσική εκείνης της εποχής ένα κομμάτι από την ψυχή τους -και οι στόχοι αυτοί επιτυγχάνονται.


Μόνοι τους οι The Band παίζουν κάποια από τα καλύτερα και πιο δημοφιλή τραγούδια τους, όπως το "Up On Cripple Creek", το "Stagefreight" και το "The Night They Drove Old Dixie Down". Είτε μεταξύ τους πάντως είτε με τους φιλοξενούμενούς τους επιδεικνύουν την ερμηνευτική ακρίβεια, το εκφραστικό πάθος, την εμπειρία και την καλλιτεχνική ακεραιότητα που έκαναν τον Scorsese να χαρακτηρίσει το "The Last Waltz" ως "τέλος μιας εποχής". Στο φινάλε όλοι οι καλεσμένοι (με πρόσθετες παρουσίες τον Ron Wood και τον Ringo Starr) ανεβαίνουν στη σκηνή και αποχαιρετούν τους περίπου 5.000 θεατές με το "I Shall Be Released".

Στο φιλμ του Scorsese όλες οι προαναφερθείσες σκηνές αποτυπώνονται με ακρίβεια και ζωντάνια, ένα αποτέλεσμα που οφείλεται όχι μόνο στη δημιουργική χρήση των μηχανών λήψης αλλά και στην αξιοποίηση καινοτόμων συστημάτων φωτισμού. Εμβόλιμα στα τραγούδια παρουσιάζονται αποσπάσματα από συνεντεύξεις που παίρνει ο ίδιος ο σκηνοθέτης από μέλη της μπάντας, στις οποίες παρουσιάζονται οι καλεσμένοι αλλά και εκτίθενται οι καλλιτεχνικοί προσανατολισμοί, οι θέσεις και οι φιλοδοξίες του Robertson και του συνόλου του.


Με την ευκαιρία της 25ης επετείου από τη μέρα της αποχαιρετιστήριας συναυλίας των The Band, έγιναν αποκατάσταση και νέα επεξεργασία στο φιλμ και το "The Last Waltz" προβλήθηκε σε αμερικανικές αίθουσες με βελτιωμένη εικόνα και με ηχητική μπάντα 5.1, ενώ παράλληλα στην αγορά κυκλοφόρησε έκδοση της νέας κόπιας σε DVD. Οι πρόσθετες παροχές θα ικανοποιήσουν ακόμη και τον πιο απαιτητικό σινεφίλ και/ή μουσικόφιλο, περιλαμβάνοντας ανέκδοτο πριν υλικό από τη συναυλία, σχόλια από τον Scorsese και τον Robertson για όλες τις σκηνές, πολλές συνεντεύξεις (με τα εν ζωή μέλη Levon Helm και Garth Hudson, τους καλεσμένους Ronnie Hawkins και Mavis Staples, καθώς και με δημοσιογράφους που είχαν παρευρεθεί στην εκδήλωση), συλλογή φωτογραφιών και το αυθεντικό τρέιλερ της ταινίας. Περιττεύει, ίσως, να αναφέρουμε ότι στο σύνολό του το υλικό αυτού του DVD αποδεικνύεται ουσιώδες για την κατανόηση μιας από τις πιο δημιουργικές περιόδους του rock 'n' roll.



Πρόγραμμα:
Don't Do It, Main Titles, A Celebration, Up On Cripple Creek, The Skylight Lounge, Ronnie Hawkins, It Makes No Difference, An Introduction To "The Canterbury Tales", Dr. John, Neil Young, Stagefreight, A Name For The Band, The Night They Drove Old Dixie Down, An Adult Portion, Neil Diamond, Women On The Road, Joni Mitchell, Sonny Boy Williamson, Paul Butterfield, Rock 'n' Roll Melting Pot, Muddy Waters, Eric Clapton, Rick Danko, The Band & Emmylou Harris, The Music Teacher, Ophelia, Travelling Tent Shows, Van Morrison, Lawrence Ferlinghetti, Bob Dylan, I Shall Be Released, End Credits

Σπύρος Αλεξόπουλος
ΠΗΓΗ:http://entertainment.in.gr/html/ent/013/ent.43013.asp

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου