Η βοή των πλησιαζόντων γεγονότων

Του ΤΑΣΟΥ ΠΑΠΠΑ

Τι ήταν αυτό που συνέβη στο Λονδίνο και στις άλλες μεγάλες πόλεις της Βρετανίας, το οποίο τρόμαξε τις πολιτικές και οικονομικές ελίτ της χώρας;

Αν πιστέψουμε τον πρωθυπουργό Κάμερον, ήταν συμμορίες πλιατσικολόγων τις οποίες θα αντιμετωπίσει ακόμη και με το στρατό.

Αν πιστέψουμε τον αρχηγό του Εργατικού Κόμματος Εντ Μίλιμπαντ, ήταν κακομαθημένα από τις οικογένειές τους παιδιά (θα τρίζουν τα κόκαλα του πατέρα του) και πρέπει το κράτος να προστατεύσει τη νομιμότητα. Αν πιστέψουμε τα λαϊκά ταμπλόιντ, ήταν χούλιγκαν, μετανάστες και άτομα με ροπή στην παραβατικότητα και το μηδενισμό. Αν πιστέψουμε τη φιλελεύθερη αριστερά της χώρας, όπως την εκφράζει η εφημερίδα «Γκάρντιαν», επρόκειτο για την «εξέγερση του shopping». «Αν ο όχλος έκλεβε ψωμί και γάλα, θα είχε τη συμπάθειά μας. Αλλά τηλεοράσεις με επίπεδη οθόνη, κινητά και υπολογιστές; Τι μπορούμε να πούμε για να τους δικαιολογήσουμε;».

Είναι σίγουρο ότι ο φλεγματικός βρετανός προοδευτικός από τη θέση της οικονομικής ασφάλειας που του προσφέρει η υποταγή του στο φαντασιακό σύμπαν του αγοραίου καπιταλισμού, θα έβρισκε κάτι άλλο να τους προσάψει αν οι εξεγερμένοι έκλεβαν μόνο ψωμί και γάλα. Ισως τότε να ενοχλούνταν από την ανοίκεια επίθεση κατά του ιερού θεσμού της ιδιοκτησίας, από την απουσία συγκεκριμένων αιτημάτων και πάει λέγοντας. Με λίγη φαντασία βρίσκεις επιχειρήματα προκειμένου να περιγράψεις ως απολίτικες τις κοινωνικές εκρήξεις, κρατώντας ταυτοχρόνως μια.....επίφαση προοδευτικότητας για να σώσεις την αριστερή ψυχή σου!

Το κακό με όσους διακινούν αυτές τις ιδιοτελείς και εν τέλει μυωπικές θεωρίες, είναι ότι δεν βλέπουν πως πυκνώνουν οι τάξεις των αποσυνάγωγων και των πληβείων σ' όλες τις δυτικές κοινωνίες, ότι η οργή, το μίσος και η τυφλή βία φαντάζουν ως οι μόνες διέξοδοι απέναντι σ' ένα σύστημα το οποίο υπόσχεται ευημερία σε όλους, αλλά συντηρεί καταστάσεις προκλητικού πλούτου από τη μια και μαζικής ανέχειας από την άλλη.

Αν πιστέψουμε τη Ριζοσπαστική Αριστερά, αυτό που είδαμε στη Βρετανία ήταν το αποτέλεσμα μιας συστηματικής ταξικής πολιτικής: «όλα τα στοιχεία της κοινωνικής έκρηξης ήταν παρόντα: φτώχεια, ανεργία, διακρίσεις της αστυνομίας, κακομεταχείριση των νεαρών μαύρων, έλλειψη προοπτικών με τις περικοπές στην παιδεία και την κοινωνική πρόνοια» (Darcus Howe «Η Αυγή» 14-8-2011).

Η έκπληξη που ένιωσαν οι κυρίαρχες τάξεις παντού στην Ευρώπη είναι υποκριτική. Δεν επρόκειτο για κεραυνό εν αιθρία. Οπως λέει και ο ποιητής, τους ερχόταν από καιρό «η μυστική βοή των πλησιαζόντων γεγονότων». Δεν έδωσαν σημασία. Αμεριμνησία; Νέκρωση των ανακλαστικών τους εξαιτίας της βύθισής τους στην απόλαυση και την απληστία; Αίσθηση παντοδυναμίας; Κι όμως τα μηνύματα έφταναν κατά κύματα: είχαν προηγηθεί, το Παρίσι το 2005, η Αθήνα το 2008, εσχάτως, η Μαδρίτη, και πάλι η Αθήνα, με τους αγανακτισμένους να συρρέουν στις πλατείες απαιτώντας δημόσιο χώρο, το δικαίωμα έκφρασης και δράσης έξω από τα προσφερόμενα όρια και διεκδικώντας το ρόλο του βουλευόμενου πολίτη, απολακτίζοντας την ιδιότητα του πελάτη-καταναλωτή που τους επιφυλάσσει το πολιτικό και οικονομικό κατεστημένο. Κι αυτά λειτουργούν ως μεταδοτικά παραδείγματα.

Τώρα τρέμουν και αποβάλλοντας κάθε φιλελεύθερο ψιμύθιο δηλώνουν έτοιμες να μετέλθουν όλα τα μέσα (εννοούν φυσικά την καταστολή και την αυστηροποίηση του ποινικού συστήματος) προκειμένου να εμποδίσουν τη διάδοση της «μολυσματικής νόσου», αδιαφορώντας αν έτσι θα δημιουργηθούν εμφυλιοπολεμικές συνθήκες. Κι αυτό είναι πολύ πιθανόν να συμβεί γιατί με τις παρατεταμένες πολιτικές λιτότητας και με το ξεθεμελίωμα των δικτύων κοινωνικής προστασίας που προωθούν δεν αφήνουν πολλά περιθώρια στους φτωχούς και τους ανέργους να σκεφτούν άλλα πράγματα πέραν της μετωπικής σύγκρουσης.

Ωστόσο η σύγκρουση μπορεί να διεξαχθεί ερήμην της αριστεράς. Ο αιφνιδιασμός και η αμηχανία ήταν τα κύρια χαρακτηριστικά της στάσης της. Προσπάθησε κάτι να ψελλίσει περί νέων μορφών ταξικής πάλης και όταν επιχείρησε να μπει στο «παιχνίδι» συνάντησε την εχθρότητα. Η αδυναμία της να επικοινωνήσει με τα στρώματα των αποκλεισμένων και της καθημαγμένης νεολαίας είναι προφανής.

Οφείλεται αυτό στο ότι είναι «σκονισμένη, ανιαρή και out, με ηγέτες γέρους και βαρετούς... μια άδεια συσκευασία», εντέλει μια παρά φύση κατάσταση εξυπαρχής, όπως αναφέρει στο προκλητικό βιβλίο του ο Ρ. Σιμόνε «Το μειλίχιο τέρας» (Πόλις); Οφείλεται στην πολυδιάσπασή της, στο δυσώνυμο παρελθόν της (στρατοπεδικός κομμουνισμός), στην παροιμιώδη καχυποψία της απέναντι σε ό,τι δεν ελέγχει; Οποια κι αν είναι η αιτία, κινδυνεύει να περιοριστεί στο ρόλο του θεατή και του σχολιαστή των γεγονότων.

enet.gr