Του Γιωργου Mαντελα
Ο Tim Jackson στο βιβλίο του «Ευημερία χωρίς Ανάπτυξη» κάνει, άθελά του, την καλύτερη δυνατή περιγραφή της κατάστασης στην οποία έχει περιέλθει η ελληνική οικονομία. Πώς; Περιγράφοντας το πρόβλημα της συλλογικής τυφλότητας στην οποία έχει περιέλθει η παγκόσμια κοινότητα και εξηγώντας τους λόγους της οικονομικής αποτυχίας των συστημάτων που «τρέχουν». Γράφει:
«Η σύγχρονη οικονομία στηρίζει δομικά τη σταθερότητά της στην οικονομική ανάπτυξη. Οταν η ανάπτυξη κλονίζεται -όπως συνέβη δραματικά τους τελευταίους μήνες του 2008 (σ.σ.: το βιβλίο γράφτηκε το 2009, αλλά είναι κάτι παραπάνω από επίκαιρο)- οι πολιτικοί πανικοβάλλονται. Οι επιχειρήσεις αγωνίζονται να επιβιώσουν. Οι άνθρωποι χάνουν τις δουλειές τους και ενίοτε το σπίτι τους. Αρχίζει να προβάλλει μια τάση βαθμιαίας ύφεσης».
Οταν έγραφε τα παραπάνω ο Jackson το ελληνικό δράμα δεν είχε ξεκινήσει. Και όμως, τρία χρόνια μετά εξελίσσεται ακριβώς όπως προφητικά το προέβλεψε ο Βρετανός καθηγητής. Ο οποίος έγραψε όλα τα παραπάνω -και αυτό είναι το περισσότερο ενδιαφέρον- έχοντας στην άκρη του μυαλού του την κρίσιμη «λεπτομέρεια» ότι η παγκόσμια ανάπτυξη είναι πεπερασμένη. Για έναν απλό λόγο: Αν η οικονομία συνέχιζε να αναπτύσσεται με τους ίδιους ρυθμούς που το έκανε το δεύτερο μισό του 20ού αιώνα, τότε το 2100 υπολογίζεται ότι θα ήταν 80 φορές μεγαλύτερη σε σύγκριση με το 1950. Επειδή όμως κάτι τέτοιο εκ των πραγμάτων είναι αδύνατο, η ευρωπαϊκή κρίση χρέους, και όχι μόνο, ήταν περίπου νομοτελειακή. Αλλά αυτό είναι.......μια άλλη ιστορία.
Αντιθέτως, εν προκειμένω, η ίδια ιστορία είναι αυτή που άπτεται των τελευταίων προβλέψεων σχετικά με την ύφεση στην Ελλάδα. Σύμφωνα με τις μετριοπαθέστερες προβλέψεις θα προσεγγίσει φέτος στο 3% (σ.σ.: αν και γίνονται εκτιμήσεις ακόμα και για 4%, ενώ σχεδόν δεδομένο θεωρείται πλέον ότι ο αρχικός στόχος για 2,5% είναι ανεδαφικός). Οπερ σημαίνει ότι τα επέκεινα της έλλειψης αναπτυξιακής τάσης στη χώρα μας αναμένεται ότι θα πάρουν ακόμα πιο άγρια μορφή τους μήνες που έρχονται. Και εύλογα γεννάται το ερώτημα: αν ο Jackson προέβλεπε όλα τα παραπάνω στη βάση της «βαθμιαίας ύφεσης», τότε τι μέλλει γενέσθαι στην περίπτωση που επαληθευτεί ότι οδεύουμε ολοταχώς προς την κορύφωσή της;
Το πρόβλημα παίρνει νέες διαστάσεις αν συνυπολογισθεί ότι το μοντέλο της Λεττονίας, που προωθείται όπως λέγεται, με μικρές παραλλαγές, από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ) και για την περίπτωση της Ελλάδας, «περνώντας» μέσα από νέα μείωση των μισθών, καταλήγει σε περαιτέρω περικοπή της ήδη ασθμαίνουσας κατανάλωσης και κατά συνέπεια σε ακόμα βαθύτερη ύφεση. Οπερ σημαίνει ότι οδεύουμε κατά πάσα πιθανότητα προς αδιέξοδο, σε μακροπρόθεσμο ορίζοντα, ανεξαρτήτως των ενισχυτικών παρεμβάσεων που θα γίνουν βραχυπρόθεσμα.
kathimerini.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου