«Διανύουμε μια εξαιρετικά επικίνδυνη ιστορική περίοδο», γράφει σε άρθρο του (Winnipeg free press) ο αστροφυσικός Στίβεν Χόκινγκ. «Ο παγκόσμιος πληθυσμός και η χρήση των φυσικών πόρων διογκώθηκαν μαζί με την τεχνική μας δυνατότητα να αλλάζουμε το περιβάλλον για καλό ή για κακό. Ομως τα γονίδιά μας φέρουν ακόμη τα ένστικτα του εγωισμού και της επιθετικότητας, που στο παρελθόν μάς βοήθησαν να επιβιώσουμε. Θα ήταν δύσκολο να αποφύγουμε την καταστροφή τα επόμενα 100 χρόνια. Το ανθρώπινο είδος, αν θέλει να επιβιώσει, πρέπει να μεταναστεύσει σε άλλους πλανήτες».
Ανά τακτά χρονικά διαστήματα ξεπηδούν φωνές που μας προειδοποιούν για το τέλος των κοινωνιών μας. Η εποχή του μοντερνισμού και του μεταμοντερνισμού, της σύζευξης των χρόνων και των χώρων, φαίνεται ότι τρέφεται με τις αρνήσεις που γεννάει. Από τον Χέγκελ, τον Σατομπριάν, τον Νίτσε, τον Βαλερί, τον Βέμπερ ώς τον Φουκουγιάμα και τον Χόκινγκ, πλήθος διανοητών, ποιητών, μελετητών αναγγέλλει συμφορές και καταστροφές. Δεν πρόκειται για εκφράσεις απελπισίας κάποιων ερημιτών, ούτε για την αγωνία μιας μειοψηφίας περιθωριακών που ανασκευάζουν τις θεωρίες των Αζτέκων ή τους φόβους του έτους 1000, αλλά για γενικευμένες απόψεις, για μια σχεδόν συλλογική έλλειψη εμπιστοσύνης στο μέλλον, που εκφράζεται με πολλούς τρόπους. Αλλοι προδιαγράφουν την εξάντληση των φυσικών πόρων, την καθολική ρύπανση ατμόσφαιρας και νερών, την άνοδο της θερμοκρασίας και της.........στάθμης των θαλασσών, την ερήμωση περιοχών, τη μαζική μετανάστευση, την εμφάνιση φονικών λιμών, άλλοι την επικράτηση ολοκληρωτικών ιδεοκρατιών, τη μέχρι αφανισμού έξαρση φονταμενταλισμών. Η ιδέα του άλματος σε μια ασφαλέστερη κοινωνία έχει σβήσει. Οι συνέπειες των ανταγωνισμών και της αδηφαγίας δεν έχουν καταστρέψει ακόμη τον κόσμο, αλλά έχουν καταστρέψει την ιδέα μας για τον κόσμο.
Εναν κόσμο σίγουρα ρημαγμένο από την ανθρώπινη παρέμβαση, αλλά και πανέμορφο, ακόμη, εκεί όπου ο άνθρωπος δεν έχει επέμβει, αλλά και αλλού, όπου έχει επέμβει. Τα ανθρώπινα έργα ανταγωνίζονται συχνά εκείνα της φύσης, άλλοτε σε μια μεγαλειώδη συμφωνία αρμονίας κι άλλοτε σε μια κλιμάκωση καταστροφής... Ζωή και θάνατος, δημιουργία και όλεθρος, στάχτη και σπέρμα. Στο διηνεκές. Από τότε που ο άνθρωπος ορκιζόταν στο άλογο και στο ιστιοφόρο, στην ατμομηχανή και στο ατμόπλοιο, έως σήμερα που ζει, αποδομεί και ανασυνθέτει τον κόσμο μέσα από τα φορητά multimedia. Προφανώς εξαντλούμε τα περιθώρια της διαλεκτικής εξέλιξης της ζωής.
Ομως, ας υποθέσουμε ότι ο άνθρωπος θα μεταναστεύσει σε άλλον πλανήτη. Ποιο είναι αυτό που θα τον κάνει, στον καινούργιο του τόπο, αν υπάρξει τέτοιος, να μην ντύσει και πάλι τις ιδέες, τις αρχικά ουδέτερες, με τη φλόγα, τη σήψη και την τρέλα του; Να μη γίνει ιδεοληπτικός, μισαλλόδοξος, φονιάς, να μην ξαναστήσει αγχόνες, μπουντρούμια, κάτεργα, αρνούμενος τον εναλλάξιμο χαρακτήρα των ιδεών; Ή, μήπως, γνωρίζοντας πολύ καλά ότι η ανθρώπινη ιστορία είναι μια βιοτεχνία ιδεωδών και σφαγείων, προσβλέπει απλά σε έναν νέο ευρύ κύκλο ζωής, από την εξερεύνηση, μέχρι την καθυπόταξη και την καταστροφή του νέου πλανήτη;
kathimerini.gr 
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου